بدون ورود به بازار طلا نمیتوان ارز را کنترل کرد/ هر زمان لازم باشد از گواهی سپرده خاص استفاده میکنیم/ دو ماه پایانی سال سختترین ماهها برای کنترل نقدینگی است/ بانکی که اصلاح نشود، سال آینده منحل میشود
تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۹۷۷۷۹۷۱
به گزارش تابناک اقتصادی؛ رئیس کل بانک مرکزی در همایش چشمانداز اقتصاد ایران ۱۴۰۳ با اشاره به اینکه تبیین و پیشبینی بسیار مهم است اظهار داشت: تبیین صحیح و منصفانه میتواند به پیشبینی و تحلیل و همچنین سیاستگذاری کمک کند. هدف از پیشبینی مداخلاتی است که باید در سال آینده و سال جاری انجام شود تا ثبات اقتصادی محقق شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
فرزین افزود: علم اقتصاد سازنده دنیایی است که در آینده رخ میدهد و پیشبینی میتواند در تحقق اتفاقات سال آینده موثر باشد. شکل گیری انتظارات فعالان اقتصادی در کوتاه مدت نمیتواند بر شکل گیری شاخصهای اقتصاد و به خصوص تورم بیاثر باشد البته گرچه در بلند مدت متغیرها بر هم منطبق میشوند، اما پیشبینی در شکل گیری متغیرهای اقتصادی موثر است؛ بنابراین روایتها، تحلیلها و چشماندازی که از طریق رسانههای مرجع، اقتصاددانان و چنین همایشهایی ارائه میشود، میتواند در شکل گیری واقعیتها و برون دادهای اقتصاد ایران موثر باشد؛ بنابراین در تحلیل روند اقتصاد باید به داشتههای اقتصاد ایران و نقاط قوت و ضعف آن توجه کرد.
رئیس کل بانک مرکزی افزود: پول یکی از پیچیدهترین مسائل اقتصاد است و کارکرد آن در اقتصاد هم متاثر و هم تاثیرگذار بر سایر متغیرهای اقتصادی است. در دوره تاریخی ۱۳۳۸ تا ۱۴۰۱ متوسط رشد نقدینگی کشور ۲۵.۳ درصد بوده است. در دهه ۵۰ تا ۱۴۰۱ متوسط سالانه رشد نقدینگی ۲۷.۵ درصد بوده است و از سال ۹۸ تاکنون متوسط سالانه رشد نقدینگی ۳۸.۵ درصد و ۱۳ درصد بالاتر از متوسط بلندمدت آن بوده است.
وی اظهار داشت: از دهه ۱۳۵۰ تاکنون با وجود اینکه اقتصاد با صعود و فرودهایی مواجه بوده، اما همواره نرخ رشد نقدینگی بالایی داشتهایم. این در حالیست که هر سال برنامه داشتیم نرخ رشد نقدینگی را کنترل کنیم، اما همواره نرخ رشد نقدینگی بالا بوده است. از دهه ۵۰ وارد تورمهای بالا شدیم و سال ۵۶ با تورمی حدود ۲۵ درصد مواجه بودیم. پس از آن نرخ تورم کشور همواره بالا بوده است. تعادل بودجهای و برخورداری از منابع نفتی نقش موثری در کاهش و افزایش تورم داشته است. موضوع تورم در اقتصاد ایران موضوعی تاریخی و مزمن است و عوامل ساختاری، هزینهای و فشار طرف تقاضا بر آن موثر بوده است.
فرزین یادآور شد: مشخصه اصلی تورم دهه ۹۰ ناترازی و تداوم انباشت تورمی بوده است؛ منظور از ناترازی مجموعهای از ناترازی انباشت شده در ترازنامه بانکها، تعادل بودجه و تراز بنگاهها است. یکی از مشخصههای ناترازی اقتصاد ایران کاهش سهم سایر منابع تامین مالی اعم از بازار سرمایه، دولت و افزایش سهم بانکها تا حدود ۹۰ درصد تامین مالی بوده است. این امر منجر به تشدید فشار تورمی و خلق نقدینگی درون زا در نظام پولی و بانکی کشور شده است؛ بنابراین وابستگی به مسیر گذشته و داشتهها و نداشتههای اقتصاد در تحلیل پولی و مالی بسیار مهم است و باید به آن توجه شود.
رئیس کل بانک مرکزی مهمترین ویژگی نظام بانکی را گستردگی خدمات خواند و افزود: نظام بانکی کشور با برخورداری بیش از ۸۹ درصد پوشش جزو بالاترین پوشش در منطقه است. در استفاده از صنعت خدمات پرداخت الکترونیک جزو ۵ کشور اول دنیا هستیم. بیش از ۵۰ میلیون نفر در کشور کارت بانکی دارند و رتبه ۳۴ دنیا را داریم. همچنین نسبت اسکناس و مسکوک به نقدینگی نیز در کشور زیر ۲ درصد است که نشان میدهد که در این حوزه از بهترینها در دنیا هستیم.
وی در ادامه گفت: تراکنشهای شتاب در ۶ ماهه امسال ۱۱ هراز تراکنش در ثانیه بوده که آمار بسیار خوبی است. برخی از مسئولین بانک مرکزی کشورهای دیگر که به ایران میآیند با دیدن زیرساختهای نظام بانکداری ایران تعجب میکنند و در این حوزهها از نقاط قوت خوبی برخورداریم. از سوی دیگر ناترازیهای موجود در بانکها و موسسات اعتباری و عدم کفایت سرمایه کافی از مهمترین نقاط ضعف شبکه بانکی کشور است. بارها به این نکته اشاره کردهایم که ناترازی شبکه بانکی ناشی از جریان نقد است و نه ناترازی ترازنانهای، اما اگر ادامه پیدا کند میتواند به ناترازی ترازنامهای تبدیل شود.
فرزین خاطر نشان کرد: از مهمترین ریشههای اصلی بروز ناترازی در نظام بانکی کشور میتوان به چالشهای رابطه دولت با نطام بانکی، تکالیف و انباشت مطالبات شبکه بانکی از دولت، شکل گیری نامناسب بانکهای خصوصی در دهه ۸۰، ضعف حاکمیت پولی و نظارت و تنظیم گری و سرریز نوسانات مغایر با اقتصاد اشاره کرد.
وی با اشاره به برنامهها و اقداماتی که بانک مرکزی قصد دارد در حوزه پولی و بانکی انجام دهد تا بتواند اصلاحاتی در این حوزه انجام دهد، گفت: در حوزه پولی همچنان معتقدیم باید سیاست پولی فعال داشته باشیم. دیدگاه بنده با دوستانی که سیاست پولی را در اقتصاد و کنترل تورم و ارز موثر نمیدانند مغایر و متفاوت است و معتقدم اتخاذ سیاستهای پولی برای ثبات اقتصادی و کنترل تورم بسیار مهم است. اقدام کنترل مقداری رشد ترازنامه در چارجوب برنامه پولی را ادامه میدهیم. در ابتدای سال اعلام کردیم که هدفگذاری بانک مرکزی نرخ رشد نقدینگی ۲۵ درصدی تا پایان سال ۱۴۰۲ است، طبیعی بود که تحقق این عدد سخت بنظر میرسید، چراکه به دلیل تعارض منافع سختیهای بسیاری دارد، اما شاهد آن هستیم که این هدفگذاری به خوبی محقق شده و اطمینان میدهم که تا پایان سال بر تحقق هدفگذاری خود در نرخ رشد نقدینگی باقی خواهیم ماند. البته میدانیم که بهمن و اسفند سختترین ماههای کنترل نقدینگی هستند و هنوز کارمان تمام نشده است.
رئیس کل بانک مرکزی ادامه داد: هدفگذاری خود را هدفگذاری تورم قرار ندادیم بلکه هدفگذاری را بر نقدینگی گذاشتیم که عامل اصلی تورم است و خوشبختانه در آن موفق شدیم. همچنان از عملیات بازار باز استفاده خواهیم کرد. تنظیم مناسب رابطه دولت و نظام بانکی نیز یکی از دیگر از اقداماتی است که انجام خواهیم داد. در سیاستهای پولی مهمترین ابزار نرخ سود است و از طریق اصلاح بردارهای نرخ سود از این ابزار استفاده میکنیم. همچنین از کارکرد تنظیمی بهره مندی از نرخ سپرده قانونی نیز برای کنترل نرخ رشد نقدینگی استفاده میکنیم.
فرزین اظهار داشت: برخی به موضوع پایه پولی نیز به عنوان یک متغیر مهم اشاره میکنند و گرچه عامل اصلی تورم نرخ رشد نقدینگی است، اما نرخ رشد پایه پولی در افزایش نرخ رشد نقدینگی موثر است و همانطور که در برنامههای خود پیشبینی داشتیم که اجرای برنامهها منجر کاهش پایه پولی میشود، شاهدیم که نرخ رشد پایه پولی در دی ماه به ۳۱.۱ درصد رسیده است. همچنان سال آینده بر کنترل پول و اعلام هدفگذاری نرخ رشد نقدینگی تمرکز خواهیم داشت.
رئیس کل بانک مرکزی یادآور شد: در سال جاری ۲۰۰ همت گواهی سپرده خاص منتشر شد، به سرعت هم به فروش رفت. این ابزار روش بسیار خوبی برای تامین مالی هدفمند تولید و سرمایه در گردش است و هر زمان تشخیص دهیم نیاز به استفاده از این ابزار وجود دارد، حتما اعلام میکنیم و این سیاست را ادامه خواهیم داد و آن را بکار خواهیم گرفت. این ابزار برای تامین مالی طرحهای توسعه ایجادی و پیشران اقتصادی بسیار اثرگذار است. همچنین به تامین مالی خرد خانوارها با تمرکز بر تسهیلات قرض الحسنه توجه میکنیم، چون روش تامین مالی بسیار موثری در تامین مالی خانوارهای کم درآمد است.
فرزین با اشاره به اقداماتی که بانک مرکزی ناظر بر اصلاح ناترای بانکها و موسسات اعتباری اجرا کرده و در دست اجرا دارد، گفت: سالم سازی ترازنامه بانکها در دستور کار است. از ابتدا برنامه انحلال ۳ موسسه اعتباری که نمیتوانند کار خود را ادامه دهند را داشتیم و این اقدام را با یک برنامه مشخص انجام دادیم و شاهد بودیم که برنامه انحلال این بانکها با کمترین هزینه و مشکلی اجرایی شد. برای تعدادی از بانکها برنامه اصلاحی داریم تا ناترازی آنها برطرف شود. البته بخشی از ناترازی بانکها ناشی از ناترازی موجود در دولت است و باید به این نکته نیز توجه کنیم. به ۸ بانک برنامه اصلاحی دادهایم و دائما این برنامه را پیگیری میکنیم تا به نتیجه برسد. متاسفانه با انباشت زیادی از داراییها و شرکتهایی که ارتباطی با فعالیت بانکها ندارند، مواجه هستیم. بانکها را تخصصی خواهیم کرد و هر بانک بر اساس تخصص خود میتواند به فعالیتهای مختلف بپردازد و از ابزارهای مختلف استفاده کند. تخصصی نبودن بانکها و فعالیت در تمام حوزههای اقتصادی مسئلهای است که در دنیا نیز مرسوم نیست و باید اصلاح شود. آیین نامههای این اقدام در حال تدوین است و کم کم وارد اجرای کردن آن خواهیم شد. در رابطه با بانکهایی که اصلاح نشوند، به سمت برنامه انحلال، ادغام یا توقف حرکت خواهیم کرد تا هزینههایی که برای اقتصاد ایجاد میکنند را کاهش دهیم. در این مسیر از قانون فیصله استفاده خواهیم کرد.
فرزین تاکید کرد: در حوزه سیاستهای ارزی، بانک مرکزی همچنان برنامه حضور فعالانه در بازار را ادامه خواهد داد. ما نمینوانیم به مدیریت بازار ارز و نرخ ارز بی توجه باشیم. زیرا نوسانات ارزی میتواند انتظارات تورمی را تشدید کند و با ایجاد اختلال در عرضه کالاهای اساسی در رفاه جامعه اثرگذار باشد. در بازار غیررسمی ارز به دلیل مباحث تحریم و جنگ از طرف دیگران با مداخله برای ایجاد نوسان مواجه هستیم که آثار مخربی برای اقتصاد دارد و باید از آن جلوگیری کرد. بر همین اساس نقش مرکز مبادله ارز و طلا در حوزه تنظیمگری بازار ارز و طلا توسعه پیدا میکند.
وی افزود: طلا جایگزین ارز است و نباید از آن غافل باشیم؛ نمیتوانیم ارز را مدیریت کنیم بدون اینکه وارد طلا شویم. طلا بازار بزرگی دارد و در نتیجه برای کنترل ارز باید به بازار طلا نیز توجه کنیم، در راستای ایجاد بازار برای طلا و ارز از ابزارهای بازار محور در مرکز مبادله و بازار ارز و طلا استفاده میکنیم، در حال حاضر در مرکز مبادله طلا و ارز به طور هفتگی حراج داریم و این حراجها را ادامه میدهیم.
رئیس کل بانک مرکزی گفت: به سمتی پیش میرویم که مرکز مبادله تابلوهایی داشته باشد که نرخ آن به نرخ مرجع تبدیل شود. گرچه این کار با سختیهایی مواجه است و شاید زمان ببرد، اما به طرف آن حرکت میکنیم، چرا که صدها رسانه از اقصی نقاط جهان سعی میکنند هدایت نرخ ارز را داشته باشند و منجر به نوسانات بازار ارز شوند.
وی افزود: سامانههای فعلی بازار غیررسمی بازار محور نیستند و حجم معامله و پول در گردش آن شفاف نیست و منجر به پولشویی و قاچاق میشود و علامت دهی آن به اقتصاد کشور و فعالان اقتصاد یکی از معضلات مهم اقتصاد کشور است.
فرزین اظهار داشت: اجرای درست این اقدامات نیاز به اعتماد مردم به بانک مرکزی و سیاستها و فعالیتهای سیاستگذار پولی دارد و تلاش داریم با اعتماد مردم نرخ مرجع داشته باشیم.
منبع: تابناک
کلیدواژه: مناجات شعبانیه انتخابات مجلس انتخابات یارانه تشویقی بانک مرکزی محمدرضا فرزین بازار ارز تورم نقدینگی مناجات شعبانیه انتخابات مجلس انتخابات یارانه تشویقی رئیس کل بانک مرکزی استفاده می کنیم نرخ رشد نقدینگی اقتصاد ایران مرکز مبادله نظام بانکی تامین مالی بانکی کشور سال آینده بازار ارز پایه پولی سیاست ها شکل گیری پیش بینی بانک ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۹۷۷۷۹۷۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هدایت نقدینگی بهسمت صنایع پاییندست نفت، اشتغالزایی و سودآوری به همراه دارد
عضو کمیسیون انرژی مجلس شورای اسلامی گفت: هدایت نقدینگی بهسمت تولید صنایع پاییندست نفت افزون بر بینیازکردن کشور، اشتغال ایجاد میکند و برای مردم نیز سودآوری به همراه خواهد داشت.
پرویز محمدنژاد با بیان اینکه تعامل بانکها با صنعت نفت، همکاری برد - برد تلقی میشود، به خبرنگار شانا گفت: ایجاد و تقویت سازوکارهای حضور نظام بانکی در صنعت نفت، افزون بر پرکردن خلأ کمبود منابع مالی برای اجرای طرحهای توسعهای صنعت نفت، موجب کارآمدی و سودآوری پایدار و اقتصادی نظام بانکی کشور میشود.
وی با تأکید بر اینکه باید سرمایههای سرگردان در حوزههای مسکن، خودرو و... را به سوی صنعت بهویژه صنعت نفت سوق داد، افزود: هدایت منابع بانکها به سمت پیشران و لوکوموتیو اقتصاد ایران بدون تردید به ساماندهی و نقشآفرینی مثبت بانکها در نظام اقتصادی کشور منجر میشود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس تصریح کرد: حضور سودآور و منطقی بانکها در صنعت نفت و گاز، زمینهساز تقویت توانمندی بانکها برای حضور پایدار در این صنعت و سودآوری پایدار برای بانکها میشود. این شرایط نهتنها به تقویت نظام بانکی و رضایت سهامداران آنها منجر میشود، بلکه اقتصاد ملی بهویژه بازار سرمایه را در مسیر رشد و رونق قرار میدهد.
محمدنژاد اظهار کرد: هدایت نقدینگی بهسمت تولید صنایع پاییندستی نفت افزون بر بینیازکردن کشور، اشتغال ایجاد میکند و برای مردم نیز سودآوری به همراه خواهد داشت.